Projekt edukacyjny jest to metoda nauczania kształtująca wiele umiejętności oraz integrująca wiedzę z różnych dyscyplin.
Istotą metody projektów jest samodzielna praca uczniów służąca do realizacji określonego przedsięwzięcia (zadania lub problemu dydaktycznego i wychowawczego), w oparciu o wcześniej przyjęte założenia.
Jest to „metoda nauczania, a szerzej jeden ze sposobów realizacji określonego zagadnienia (zadania) szkolnego programu nauczania” (J. Królikowski, 2000).
Zadanie takie nazywamy projektem, gdy:
- posiada tytuł,
- uczniowie znają jego cele i formy realizacji,
- określone są terminy realizacji całości zadania i poszczególnych jego etapów,
- wyznaczone są osoby odpowiedzialne za jego realizację,
- uczniowie znają kryteria i sposób oceniania,
- określeni są odbiorcy,
- uczniowie znają zasady i formy prezentacji wyników swojej pracy.
Rodzaje projektów edukacyjnych
Biorąc pod uwagę przedmiot pracy uczniów i możliwość publicznej prezentacji wyróżnia się dwa rodzaje projektów edukacyjnych:
projekty badawcze,projekty działania lokalnego (społeczne)
Projekt badawczy a projekt działania lokalnego
- Projekt badawczy polega na zbieraniu przez uczniów, a następnie systematyzowaniu i opracowaniu informacji dotyczących określonego zagadnienia. Efekty pracy w projekcie badawczym uczniowie opracowują w formie albumu, posteru, eseju, diagramu, które prezentują np. w szkole.
- Projekt działania lokalnego polega na podjęciu działania np. w swojej szkole, miejscu zamieszkania, gminie. Wymaga rozpoznania potrzeb środowiska lokalnego. Prezentacja wytworów dzieci jest możliwa w terenie, a w szkole prezentuje i omawia się zmiany, jakie zaszły w wyniku podjętych działań, np. „Rady na odpady”, „Czyste powietrze na moim osiedlu”.
Efektywność metody projektów:
- rozwija samodzielność, samorządność, umiejętność współpracy i życia w grupie rówieśniczej, integruje ją;
- stymuluje rozwój poznawczy, emocjonalny, motoryczny,
- uwzględnia indywidualne potrzeby, zainteresowania i uzdolnienia,
- rozwija twórcze myślenie,
- umożliwia zaprezentowanie wyników własnej pracy,
- wzmacnia motywację poznawczą,
- integruje wiedzę szkolną i pozaszkolną, łączy proces nauczania z doświadczeniem i aktywnym działaniem,
- łączy w spójną całość treści rozbite w szkole na różne przedmioty nauczania,
- daje uczniom możliwość samooceny oraz wypowiadania się na temat swojej pracy i działań kolegów, co było dobre, a co mniej na poszczególnych etapach realizacji projektu.
Piramida zapamiętywania Dale’a
Korzyści, czyli umiejętności jakie kształcimy/rozwijamy u uczniów:
- posługiwania się sprzętem,
- korzystania z różnych źródeł informacji,
- operowania informacją (dobór, selekcja, ocena),
- podejmowania decyzji,
- poczucia odpowiedzialności,
- oceniania i samokontroli,
- dostrzegania, formułowania problemów oraz ich rozwiązywania (myślenie logiczne, twórcze),
- organizacji pracy, planowania, podziału zadań,
- współdziałania,
- wyrażania własnych opinii i słuchania opinii innych,
- komunikowania i dyskutowania (zdolność argumentacji, umiejętność rozwiązywania konfliktów),
- prezentowania.
Bibliografia:
Potocka B., Nowak L., Projekty edukacyjne. Poradnik dla nauczycieli, Kielce 2012.
Królikowski J., Projekt edukacyjny- materiały dla zespołów międzyprzedmiotowych, Warszawa 2000
Opracowanie dla Szkoły Podstawowej AMS: dr Emilia Olejnik – Krupa, Uniwersytet Wroclawski